Opieka nad osobą chorą leżącą

Obowiązek opieki nad chorym leżącym z którą zmaga się wiele ludzi często wiąże się z dużymi zmianami w życiu opiekunów oraz chorej osoby, cały proces wymaga dużego zaangażowania. W celu zapewnienia choremu komfortu na najwyższym poziomie jednocześnie dbając o własne zdrowie i dobre samopoczucie, warto zastanowić się nad kilkoma aspektami, niezwykle ważnymi w codziennym życiu.

Spis treści

Pokój chorego

Warto przygotować pokój do indywidualnych potrzeb chorego, dzięki temu zaznamy wielu udogodnień a opieka nad osobą leżącą stanie się o wiele prostsza. Już niewielkie zmiany mogą przynieś wielkie korzyści. Należy choremu wydzielić przestrzeń w której będzie się czuł komfortowo.

Łóżko rehabilitacyjne – długotrwałe przebywanie w łóżku wymaga
jego zmian, jest niezwykle ważnym elementem pokoju, użytkowanie specjalnego modelu pozwoli na zmiany ułożenia ciała chorego w  łóżku, łatwe przejście z pozycji leżącej do siedzącej, łóżko powinno być wyposażone w materac przeciwodleżynowy, specjalne opuszczane barierki
zabezpieczające (szczególnie w przypadku alzheimera) pozwalają one na sprawniejszy dostęp opiekuna do chorego w celu wykonania czynności pielęgnacyjnych.

Podnośniki dla niepełnosprawnych – są sprzętem służącym do opuszczania, podnoszenia jak i przemieszczania osób starszych lub niepełnosprawnych, co wpływa na odciążenie pracy opiekuna, w szczególności poprzez eliminację obciążeń kręgosłupa, zapewnia zwiększony komfort oraz wygodę – dla obu stron. 

Fotele geriatryczne – fotele dla seniorów idealnie sprawdzą się u tych ludzi, którzy lubią spędzić czas relaksu na oglądaniu telewizji, bądź czytaniu książki. Specjalny zdrowotny fotel pozwoli na zachowanie odpowiedniej pozycji siedzącej, zmniejszając tym samym dolegliwości bólowe kręgosłupa i pleców. Fotele również posiadają wiele innych udogodnień np. kółka do łatwego przemieszczania lub elektryczne sterowania. 

.Przenośne toalety– to doskonałe rozwiązanie w przypadku, kiedy chory nie jest w stanie poruszać się między pomieszczeniami, ich zaletą jest niezależność od kanalizacji, więc można ustawić je w dowolnym miejscu i swobodnie transportować. Niektóre modele sprawiają, że osobę chorą leżącą można przewieźć – funkcja wózka.

.Stolik przyjaciel – jest to specjalny stolik o uniwersalnym użyciu, może posłużyć między innymi jako pomoc w spożywaniu posiłków, podstawka na książkę lub laptop. Stolik z pewnością pomoże nam w codziennej opiece.

* Należy pamiętać o wietrzeniu pokoju, aby dostarczyć świeżego powietrza starszym leżącym.
*Pokój powinien być często sprzątany

Higiena - opieka

Każdy z nas powinien dbać o codzienną higienę i czystość naszego ciała, nie inaczej jest w przypadku naszego podopiecznego. Zarówno dla opiekuna i leżącego cały zabieg może wydawać się niezręczny , jednak dzięki odpowiedniemu przygotowaniu zabiegi higieniczne nie będą zajmować wiele czasu oraz staną się rutynową czynnością, która nie będzie przysparzać większych problemów, ani krępujących sytuacji (zadbanie o potrzeby intymności)

Mycie włosów

  • warto zadbać o przygotowanie najważniejszych przyborów do czynności higienicznych ( szampon, podkład zabezpieczający łóżko, basen do mycia włosów, ręczniki, ciepłą wodę, szczotkę do włosów)
  • w miarę możliwości ułóżmy chorego w pozycji siedzącej
  • zabezpieczmy łóżko podkładami przed ewentualnym ochlapaniem
  • na ramiona chorego rozłóżmy ręcznik
  • delikatnie rozczeszmy włosy
  • ułóż basen na podkładzie pod głową chorego
  • niewielką ilość szamponu umyj włosy delikatnie wmasowując go w głowę opuszkami palców (można powtórzyć tą czynność dwukrotnie)
  • ułóżmy chorego do pozycji siedzącej (w razie potrzeby asekurować go ręką) i owińmy włosy ręcznikiem
  • ręcznik rozłóżmy na poduszkę i pozwólmy położyć się chromemu w wygodnej dla niego pozycji (czynność może odbyć się w pozycji siedzącej w zależności od stanu zdrowotnego)
  • ostrożnie rozczesz i osusz włosy

*kiedy stan zdrowia na to pozwala, mycie głowy może odbyć się przy umywalce, gdy osoba siedzi np. na wózku inwalidzkim

* alternatywą do mycia szamponem i wodą jest specjalny szampon do mycia włosów bez użycia wody

* czynność wykonujemy w zależności od potrzeb od 1x w tygodniu do codziennego mycia włosów 

Szampon w piance bez użycia wody

Ochronny krem do ciała

Chusteczki pielęgnacyjne

Krem myjący 3w1

Szampon nawilżający 

Basnen do mycia głowy z prysznicem

Rękawice myjące

Pianka 3w1 do mycia chorego

Mycie ciała

  • zacznij od przygotowania najważniejszych przyborów przydantych w pięlęgnowaniu osób: produkt myjący (najlepiej bez zawartości mydła, które wysusza skórę) myjkę, podkład higieniczny, ręczniki, miskę z ciepłą wodą – o czym należy pamiętać

mycie twarzy i szyi

  • zdejmij górną część ubrania i okryj chorego kołdrą
  • ułóż jeden ręcznik pod głową i zacznij od namoczenia jednorazowej myjki przecierając oczy, następnie delikatnie namydloną myjką umyj twarz i osusz ręcznikiem, to samo z uszami oraz szyją

mycie klatki piersiowej 

  • nałóż ręcznik na klatce piersiowej, delikatnie unieś ręcznik i umyj klatkę piersiową, osusz

mycie ramion i rąk

  • odsłoń i ułóż na podkładzie rękę położoną dalej od ciebie postaw miskę z wodą na ręczniku i włóż ręke do miski
  • umyj po kolei: przedramię, ramię, pachę, dłoń oraz paznokcie (np. szczoteczką)
  • osusz umytą części ciała zwracając szczególną uwagę na skórę pomiędzy palcami
  • umyj drugą rękę w ten sam sposób

*w razie potrzeby obetnij delikatnie paznokcie

mycie brzucha

  • podnieś delikatnie nakrycie myjąc pępek oraz okolice bioder
  • osusz starannie skórę i okryj chorego nakryciem
  • wymień wodę w misce

mycie pleców i pośladków

  • zdejmij dolną część ubrania (oraz ewentualne wyroby chłonne na czas mycia)
  • ułóż chorego na boku
  • wzdłuż pleców ułóż ręcznik bądź podkład na łóżko
  • umyj plecy i pośladki na końcu szparę pośladkową
  • dokładnie osusz skórę
  • na koniec warto oklepać plecy chorego, aby ułatwić oddychanie

mycie nóg

  • odsłonić nogę położoną dalej od nas, podłożyć wzdłuż nogi podkład lub ręcznik
  • zgiąć nogę w kolanie i zanurzyć stopę w misce wody
  • umyj całą noga kolejno: pachwina udo, podudzie, stopa
  • osusz umyta nogę pamiętając o skórze między palcami
  • czynność powtórz z drugą nogą

mycie okolic intymnych

  • nalej czystej wody z odpowiednią temperaturą
  • pod pośladki chorego ułóż podkład a na nim basen
  • jeśli podopieczny chce umyć się samodzielnie, załóż na jego rękę lekko namydloną myjkę, polej kroczę delikatnie kroczę i poproś o podmycie
  • jeśli czynność wykonujemy sami zakładamy jednorazowe rękawiczki , następnie myjemy krocze, zawsze w kierunku od narządów płciowych do odbytu
  • umyj skórę w okolicach pachwin
  • sprawdź czy na skórze nie pojawiają się odparzenia
  • spłucz wszystko dobrze wodą z miski
  • podaj choremu ręcznik, aby samodzielnie się wytarł, jeśli to niemożliwe wykonaj tę czynność samodzielnie
  • po zdjęciu myjki z rąk umyj ręce chorego
*można się również zaopatrzyć w gaziki do przemycia oczu

Ćwiczenia - osoba leżąca

Ludzkie ciało zostało stworzone do ruchu. Jakiekolwiek dłuższe przebywanie w łóżku znacząco wpływa fizjologię ludzkiego ciała. Szybko można zauważyć spadek siły mięśniowej, układ krążenia i oddechowy staje się mniej wydolny, a podopieczny coraz bardziej jest narażony na odleżyny (czyli martwicę tkanek miękkich spowodowanych niedokrwieniem połączonym z uciskiem w szczególności widocznym w okolicy pośladków i stawów biodrowych). W celu zapobiegania efektom długotrwałego leżenia, wprowadza się ćwiczenia w łóżku prowadzone przez fizjoterapeutę lub wykonywane przez pacjenta samemu. Gdy sytuacja się przedłuża warto zastanowić się nad zakupem materaca, który będzie zapobiegał odleżynom. W dalszej części opiszemy kilka przykładowych aktywności fizycznych, które można wykonywać w łóżku.

Pozycja wyjściowa: Chory leży na plecach. Stopy oparte o ramę łóżka, opór w postaci ramy mogą zastąpić ręce osoby drugiej.

Ruch: Pacjent zgina podeszwowo stopę (palce naciskają w kierunku ramy lub rąk osoby drugiej), pozycję te utrzymuje przez 5 sekund. Następnie rozluźnia stopy. (2 serie po 10 na każdą stopę, utrzymać przez 5 sekund) 

Pozycja wyjściowa: Pacjent w leżeniu na plecach. Stopy oparte o ramę łóżka.

Ruch: Pacjent dociska doły podkolanowe w materac przez 5 sekund, następnie rozluźnia nogi.
(2 serie po 10 dla obu nóg, przytrzymać przez 5 sekund)

Pozycja wyjściowa: pacjent w leżeniu na plecach, guma do ćwiczeń lub ręce osoby drugiej zahaczone o grzbietową stronę stopy.

Ruch: Pacjent stara się zgiąć stopę grzbietowo (palce u nóg na siebie) walcząc z oporem gumy lub rąk osoby drugiej.
(2 serie po 10 zgięć na stopę)

Pozycja wyjściowa: Pacjent ułożony na plecach, ręce wzdłuż ciała.

Ruch: Z głębokim wdechem przez nos pacjent wznosi obie ręce za głowę, następnie z długim wydechem przez usta opuszcza ręce na łóżko. (1 seria po 10 głębokich wdechów)

Pozycja wyjściowa: pacjent ułożony na plecach

Ruch: Pacjent wykonuje pełne zgięcie nogi w kolanie o własnych siłach lub z pomocą osoby drugiej. (serie po 10 zgięć na każdą nogę)

Pozycja wyjściowa: Pacjent w siadzie na łóżku, z w połowie pełną butelką wody i z słomką

Ruch: pacjent wykonuje głęboki wdech nosem, następnie wydech przez słomkę do butelki z wodą, powodując bąbelkowanie wody.

Pozycja wyjściowa: Pacjent w siadzie na łóżku, ręce w układzie „jak do modlitwy” (pełne zgięcie grzbietowe, ręce zespolone z sobą częścią dłoniową)

Ruch: pacjent dociska obie ręce do siebie przez 5 sekund, następnie rozluźnia. (2 serie po 10 razy ścisk przez 5 sekund)

Nietrzymanie moczu - wyroby chłonne

Nietrzymanie moczu to bardzo powszechny temat, niestety często też krępujący, jednak jesteśmy w stanie sobie z nim skutecznie poradzić. Człowiek znajdujący się długi czas w łóżku może używać wyrobów chłonnych każdego typu pod warunkiem, że będą one dopasowane do stopnia nietrzymania moczu, aktywności chorego oraz odpowiednio dobrane pod względem rozmiaru produktu. 

Przykładowe produkty 

*W naszym sklepie znajdują się również specjalne preparaty niwelujące zapach moczu lub kału

Profilaktyka odleżyn - chory leżący

Odleżyny powstają wskutek miejscowego niedokrwienia, które spowodowane jest długotrwałym uciskiem naczyń krwionośnych w danym obszarze ciała, są bolesnymi ranami z długim czasem leczenia. Grupą najbardziej narażoną na powstanie odleżyn są osoby stale przebywające i unieruchomione w łóżku, gdzie wystarczy nieprawidłowe podparcie, zła pielęgnacja lub źle ułożone prześcieradło do powstania zmian.

Klasyfikacja odleżyn

I stopień – Miejsce jest zaczerwienione, jednak blednie po naciśnięciu
palcem. (Mikrokrążki nie zostały uszkodzone)

II stopień – Miejsce jest zaczerwienione, na skórze
pojawiają się delikatne owrzodzenia, podczas dotykania odczuwany jest ból (Uszkodzenie
mikrokrążków)

III stopień – Wszystkie warstwy skóry uległy uszkodzeniu, w
ranie uwidacznia się czerwona ziarnina lub rozpadające tkanki, rana otoczona
jest obrzękiem.

IV stopień – Wszystkie warstwy skóry oraz tkanka podskórna
uległa uszkodzeniu, na dnie rany czasem występuje czarna martwica.

V stopień – Martwica obejmuje również mięśnie stawy, kości, rana wypełniona jest czarnobrązowymi rozpadającymi tkankami. 

Profilaktyka przeciwodleżynowa i leczenie

Ważną role w leczeniu i profilaktyce odgrywa:

  • stosowanie specjalnych materacy oraz poduszek zapobiegających powstawaniu odleżyn
  • stosowanie kosmetyków zapobiegającym powstawaniu odleżyn
  • zachęcanie chorego do ruchu lub zmiany pozycji (co1,5/2 godziny)
  • oklepywanie ciała
  • kontrolowanie ogólnego stanu skóry
  • dbanie o czystość skóry oraz jej suchość 
  • warto zmieniać pozycję osoby leżącej 

Opiekun i bezpieczeństwo- osoba chora, senior

Często człowiek, którym się opiekujemy jest dla nas kimś ważnym
i bliskim sercu, zmieniamy dla nich styl życia i poświęcamy dużo czasu (czasem ciężko nawet znaleźć czas na zajęcie się codziennymi sparwami domu) . To wszystko wiąże się z wielkim obciążeniem zarówno fizycznym jak i psychicznym. Bardzo ważne jest, aby w cięższych dla nas momentach postarać się znaleźć chwilę wytchnienia oraz odpoczynku, często rozmawiać z najbliższymi, bądź sięgnąć po pomoc psychologa. Istnieje również opcja, w zależności od możliwości siegnięca pomocy opiekunki.

Nasz sklep oferuje różnego rodzaju produkty dla osoby leżącej, które sprawią, że opiekunowie będą w stanie dobrze się nią zaopiekować oraz skutecznie wesprą opiekunów w codziennym życiu np. odciążając kręgosłup od nadmiernego wysiłku.

Pas do transferu pacjenta

Kubek pojnik

Drabinka do podciągania

Na stronie mogą być prezentowane wyroby medyczne. Dla bezpieczeństwa każdego z nich używaj zgodnie z instrukcją lub etykietą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze specjalistą, gdyż ten wyrób medyczny może nie być odpowiedni dla Ciebie.